Jexux Artetxe Pyrenaeus-eko Talaian
Iraganeko herria ginela geroak esan ez zezan, hats bizigarria eten gabe eman diezaiogula eskatu zigun Orixe zenak. Atsedenik gabeko patua, alajainkoa! Txikien artean ere txikia izanik, arerioek prestatutako azpijoko, eraso eta desafioak nola edo hala ekidin edo gaindituz, aurrerabidea aurkitzea. Mendeetan zehar, egoerarik larrienean ere hartu dugun jarrera tinkoa eta zuhurra baino hobeagorik ez dago gure herri izaera adierazi eta bereizteko. Halaxe da, jaio ginenetik biziarena ohi dugu auzi nagusiena. Auzi iraunkorra, txanpona airera bota gabe ebatzi izan duguna. Horregatik, aurrerantzean ere, une eta ekitaldi bakar batean erabaki ezin den auzia.
Lehengo asteko ostegunean Legebiltzarrak egin zuen bileraren harira dator aurretik esandako guztia. Bertan, eusko legegileek 1990ean aitortutako autodeterminazio eskubidea berretsi dute. Neretzat, orduko erabaki hura autogobernuan sakontzeko eman beharreko urratsen adierazpide egokia litzateke orain ere. Gure buruaren jabe izateko eskukotasuna geurea dela azaltzeaz gain, arian-arian, egunean-egunean egindako herri-hautuen arabera, gauzatzen den jardunbidea ere badela agertzen zuen aipatu ebazpenak.
Konstituzioa arbuiatu bagenuen ere, Gernikako estatutuaren bitartez arnasberritu ahal izan genituen gure herriaren birika makalduak. Alde bik hitzartutakoa izaki, 1990ko erresoluzioaren mamiari bagagozkio, garaiko baldintzen araberakoa izan zen estatutuaren onarpena. Hala ere, prozesu ireki baten hasiera bezala har zitekeen, eskubide historikoez baliatzea bideratu eta herriaren nahimenaren moldera aurrera egiteko bidea zabaltzen zuelarik. Hortxe iragana, oraina eta geroa uztarturik, gure nazioaren jarraikortasun politikoa gizakideen eskura jarriz. Egun, beharko litzatekeen bat etortze politiko eta soziala lortu eta gero, aurrera egiteko tenorea dela ikusiko balitz, abiapuntu sendotik irten gaitezke. Ordutik hona bitarte egindako lanak ongi egin direlako, hain justu ere.
Idatzi sakona.
«une eta ekitaldi bakar batean erabaki ezin den auzia.».
«egunean-egunean egindako herri-hautuen arabera, gauzatzen den jardunbidea ere badela agertzen zuen aipatu ebazpenak».
Nik Jexuxen artikuluan adierazten dunaren sakontzearen proposamena egiten dizuet. ¿Nolakoa izan behar du euskal autodeterminazioa?
Alferrik botatako desafioa, adiskidea. Ezker abertzalekoen erantzuna nahi badek, behinik behin.
Hemen super-abertzale gisa agertzen diran hoiek -Victor, Aristu, Artola edo tolosarra- ez ditek euskeraz egiten diran eztabaidetan muturrik sartzen.
Artetxek gazteleraz, frantsesez eso inglesez berridatzi beharko dik artikulua, eztabaidarik sortu nahi badik.
Euskaraz egitea agian «klase independentziarako» kaltegarri?.
Naziotasunaren adierazpiderik nagusiena zatikatzailea gertatuko al zaiek?
Super-abertzale baino egokiagoa ez al da so-independentista.?
Beraetxe ni baino taktikoagoa, iaioagoa suertatu duk? Baina jendeak ulertuko al du gero babestuko duen jarrera?
Jexux frantsesez ez dakit, baino ingelesek egiteko gai da.
Ez dot pensetan denbora galdu behar dogunik, «autodetermiazio eskubidea» inguruan eta inguraturik eztabaidatzen.
Aspalditik, bakotxak badaki zer esan nahi dauan edo eta zer dagoen horren konzeptuan, edo ez?
Beraz, pauxuka, pauxuka, inaurriak bezala, lan egin behar dogu, egunez egun, norbere buruaren jabe izatez. Ez dago besteri, edo bai?
JELen
“egunean-egunean egindako herri-hautuen arabera, gauzatzen den jardunbidea ere badela agertzen zuen aipatu ebazpenak”. Eta iruditzen zait egunean-egunean iñurri lanean aritu direnen jardunak ekarri gaituela batik bat orain gauden egoerara.
Nire ustez ere euskal autodeterminazioa egunean-eguneko jardunaren bidez gauzatu beharko dugu, iñurri lanean segi, eta iritsiko da eguna, «une eta ekitaldi batean» erabaki beharko duguna. Baina une horri besoak gurutzatuta itxarotea, baikortasunean itotzea litzateke.
Beraz, ados nago diozuenarekin, eta ezkertiar eta abertzale kontsideratzen dut nire burua, Muro.
Gai honi buruz JJAlvaren parrafoa hau (itzulpena nirea da, beraz izan eskuzabalak), interesgarria iruditu zait :
Subiranotasun zatikatu eta partekatu batetik bakarrik uler daiteke autodeterminazio eskubidea, eta hori ez da baliokidea ( eztabaida, sinplista, interesatu askorekin geratzen den bezala) Sezesio eskubidea soil batekin bakarrik, politika autonomiaren garapen osoa adierazi behar du.
Hona gaztelerazko artikuluaren linka:
http://www.deia.com/2014/06/08/opinion/columnistas/bis-a-bis/debate-identitario-y-crisis
Une eta ekitaldi batean erabaki ahal daiteke.
Baina, «une eta ekitaldi bakar batean» erabaki, eta erabakimena une eta ekitaldi bakar horren arabera hipotekatu, soilik libertadea galdutzat ematen dutenek egiten dute.
Guztiz ados Muro. Herri honen erabaki ahalmena hipotekatzeko arriskua duten politikak baztertu beharko genituzke.
Dudarik gabe. Baina, hipoteka horren pean erori gaitezke egun bakarreko ekitaldiaren itxaropenean, hil al bizi egiteko angustiarekin bizi bagera.
Nik horixe ulertu diot Artetxeri eta horretan ados nago.
Begiratu egun batzuk atzerago Sinismen. Jon Sarasuaren tesi baten inguruko artikulua idoroko duzu.
Bere ustez, gaia ez da azpiegitura politiko soberanoa edukitzea, baizik nortasunaren sua piztuta mantentzea.
Jaunak , hemen gauz konkretuetaz hitz egin behar dugu:
Legazpiko alkateak eta udalak egiten dutena ez al da herri horren erabaki ahalmena hipotekatzekoa? Zaborra biltzeko sistema erabakitzeko eskubiderik ez du, baina estadua izan nahi duen ahalmena eman behar zaio.
Tontoak engainatzeko makina Legazpin «Sortu» dute.
Nik hemen beste galdera bat egingo nuke:
Atzoko GURE ESKU DAGO ekimenak Naparren autodeterminzio eskubidea errespetzatzen al zuen?
Nik esango nuke ezetz.
Nafarroarekin euskaditarrak Espainiak Euskadirekin egiten duen gauza bera egiten du, «si los navarros tienen derecho a decidir con el conjunto de ciudadanos de euskal Herria que formamos una nación.»
Utz dezagun Nafarroa bere etorkizinuna naparroen artean bakarrik erabakitzen.
Ba, ez dakit zendako?
Hain gai garrantzitsua zabaltzen dauzku Jexux Artetxek, eta, dagoeneko hain gitxi partaide? Ez dot kunprenditzen!
Honek ez dau esan nahi espainolez idatzi behar dogunik, baizik eta batek baino geijo atrebitu behar da tinko, aitoren hizkuntz zahar ikasten….
Diñot nik.
JELen
ANDONI,
Esker mila, benetan zure iritzia emoiteagatik.
Bat nator zugaz ehundik ehun.
Nafartarrok, izan behar gara gure buruaren jabe eta…
Utzi bakean nafar eresumari, hemeki hemeki, bide zuzenetik helduko gara, ez dugu inundik trunpaturik sentitu behar…
Impozaketak kanpoa egon ditezela, nun nahi dik datozenak.
Gu gurea, beste guziak haienak…
JELen
Atzo giza katean persona asko ta asko izan ginan. Ni bizkaittarra naiz ta oso argi daukat Nafarroa naparren gehiengoak nahi duena izango dela.
Bizkaian Gipuzkoan ta Araban abertzalak gehiengoa gara (agian Araban gehiengo hori eztabaidagarria izan daiteke).
Inor ez dadila egainatu: Euskal Autonomi Erkidegoa osatzen dogunok erabakitzeko esparru bat osatzen dugu eta Nafar erkidegoa osatzen dutenek beste bat.
Orain dela 30 urte gertatutakoak egoera honetara ekarri gaitu, asumintu beharra dogu naiz ta abertzaleon ideala ez izan.
Ibarretxe Planak bere sarreran hiru parrafo zeuzkan. Ezker Abertzaleak orain dela gutxi berea egin zuen idazki hori, Nafarroaren erabakitze esparrua eta EAErena argi eta garbi bereiziz.
EAJk lehendikan egindako hausnarketa da hau, eta ezker abertzaleak orain dela asko egin izango balu, hobeto denontzako. Hala ere, aurrerapausua berandu hobe, inoiz baino.
Nafarrei ongi azaldu behar zaie ideia hau, Barcinaren «que vienen los vascos» ideia kontrajartzeko.
«Los vascos no vienen, los vascos han estado, están y estarán; y nosotros los navarros podremos decidir compartir nuestro destino con ellos, en tanto que somos hermanos de la misma madre».
Bizkaittar abertzale, nafarzale ta euzkotar batek idatzia.
Hori berori oskorry,
Ez gaitezen berriro erratu.
Bakotxa nor bere buruaren jabe!
Erkidegoak errespetatu behar dira, derrigorez.
Bestalde, gora euskal nazioa!
JELen
Muro, zuk diozu «Dudarik gabe. Baina, hipoteka horren pean erori gaitezke egun bakarreko ekitaldiaren itxaropenean, hil al bizi egiteko angustiarekin bizi bagera.»
Egun bakarreko ekitaldia diozunean, «Gure esku dago» herri ekimenak iganderako antolatu zuen giza kateaz ari bazara, esan behar dizut ez nagoela ados zurekin. Inork ez baitu mugarri jo, beste pausu bat baino. Jon Sarasuak dioen bezala, nortasunaren sua pizteko edo/eta mantentzeko, izugarri baliagarria izan zen ekitaldia.
Izaten dira momentu batzuk non gure indarrak, ideiak, proposamenak norabide berean jarriz gero, gure azken ametsak gauzagarriagoak ikusten diren. Ilusio momentua da honakoa, ezin uka.
Egunon Jainkoak dizula, sinismen. Oraindik, loaren ondoko nagiak atera ezinik, baina hemen naukazute Sinismeni fede zaharrera berriz ekarri nahian. Inposiblea!?
Nik ez det GED aitatu, baina aita nezakeen Cataluñan egiten ari dirana. Egun bakar bateko apustua, Quebec-en egin zuten bezelaxe. Quebec-ekoa ikas eta irakasgarria.
Erreferenduna -biak- egin eta galdu ostean, autonomiak atzera egin zuen, Orain, nunbait, Zenbait arlotan, 1980ean baino burujabetza gutxiago dute. Ikus artikulu hau:
http://elpais.com/elpais/2014/03/28/opinion/1396007874_934878.html
Sarasuaren komentarioa egiten duzu, Sinismen, baina zure ohiturari jarraikitzen diozulakoan nago. Ez diozu ez irakurri ezta entzun ere azken bolada honetan.
Berak azaldutako metaforaren arabera, igandeko ekitaldia etzen Sua, Etxea baizik.
Bitxia da , EAJ-ak oso jende hitzontzia du , beti predikatzen , apaizak bezela , baina akzioko ordua iritsita , koldarren bertigoa sentitzen dute.
Hobeto negozioak zaintzea, diskurtsoak zuhurtziagabeentzat.
Eta gainera , guztia zaborrarekin nahasita, bere gai gogokoena.
Ez dute erremediorik.
Kaixo Muro, egun on.
Kostako zaizu ni fede zaharrera bueltatzea… inoiz ez bainaiz bertan egon ;)
Baina ziur eztabaida polita izanen dugula.
Irakurri dut jarri didazun lotura, eta ni ere kontziente naiz arre edo so galdetzean, so irtetzearen arriskuaz. Alde horretatik, goian adierazi dugun bezala, ados nago zurekin egunez-eguneko lanak garrantzi handiagoa duela diozunean. Iñurri lanak. Baina, halabeharrez, egunen batean arre edo so egitea tokatuko zaigu.
Muro, ez didazu ongi irakurri lehen. Esan dut igandeko ekitaldiak gure sua, amaren sua, pizteko, indartzeko balio izan zuela, eta ez, ekitaldia bera sua bezala definituko lukeenik Sarasuak. Nik ere uste dut etxea bezala definituko lukeela. Aitaren etxe edo proiektu politiko ugari izan ditugu eta edukiko ditugu euskal herrian, baina esentzia amaren sua dela nik ere argi daukat. Ezein proiektu politikoren gainetik berak irauten baitu soilik. Baina sua ez da ba etxeak eraikitzeko beharrezko dugun bizia? Ez al gaude etxeak eraikitzera kondenatuta?
Nik uste dut biak elkar elikartzen direla. Sua eta etxea.
Autodeterminazioari , herri honek ez dio inoiz uko egin , erabakitzeko moduari dagokionez, une jakin baten plebiszitora jotzea albora utzi eta etenik gabe eta apurka-apurka gauzatzen joatea aukeratu du (Eskubide historikoen interpretazio eguneratua egingo duena»).
Jexuxek dion bezala: “Auzi iraunkorra, txanpona airera bota gabe ebatzi izan duguna”
Horrela izan dadila, larburu!
JELen
Erabakitzeko eskubidea euskal politikan pil-pilean dugu, baina kontzeptua ulertzeko modu bat baino gehiago dago:.
– Estatutuaren ikuspegikoa
– Eskubide historikoei lotutakoa
– Eskubide bikoitz tradizionala
– Iraultzari lotutakoa.
Gure esku deialdira joandako guztiak toki berean kokatzen al dira.?
Joan nahi izan ez geunenak ere toki berean kokatzen al gara?
Jexuxek egin duen bezala gai hauek argitzea de bidea eta ez betiko liskar txoroetan aritzea.
Ni garbi daukat , bigarrengoaren alde.
Oharra: Zabor bilketa sistema, herritarrek bozkaz, erabakitzearen aurka egon eta erabakitze eskubidearen alde azaldu. Batzuek zelako aurpegia txo!
Aupa Joxemartin,
Ez dut ulertzen zure kotzeptu banaketa… argituko zenizkidake mesedez?
Errazago eztabaidatuko nuke termino hauetan: zer, nori, nola galdetu.
Giza katera joan ginenak ziurrenik toki desberdinetan kokatuko gara. Ni neuk ez daukat argi non kokatu… baina, inportanteena da desberdinen arteko zubi lanak egiten hasi dela egitasmo honen aitzakian. Eta zubi lan horien artean egongo da ere kontzeptu hori argitzea… pertzepzio demokratikoan sakontzea.
Sinesmen,
Ez naiz ni Joxemartin baina iritzi bat eman nahiko nizuke.
Autodeterminazioa ez da idei neutro bat. Joera politikoaren arabera juzkatu behar da.
Ba ezker abertzaleak autodeterminazioaz ideia bat du eta EAJ eta beste halako abertzale askok beste bat.
Ezker abertzaleak autodeterminazioa iraultza sozialistarekin lotzen du.
Giza-katera joan zirenak oso aberri ideia desberdina zutela argi dago. Horregatik giza kate hori hutsean eta musutrukean geldituko da.
Zubi lana? Ezker abertzaleak zubiak erabiltzen ditu kontrarioa jateko. Eta euskal borroka bere iraultza ideala bultzatzeko.
Horregatik ezker abertzaleak ez dio ezer onik aportatu gure herriari.
Aupa Kaixape,
Nik uste ezker abertzalean bertan ere autodeterminazioaz ideia bat baino gehiago dagoela. Eta EAJko militante batzuk eta Ezker Abertzaleko beste batzuk ideia bera izango dutela. Baina kontua da gai honi buruz ez dugula lasai hitz egin.
Giza katea ez zen helburua, eszenifikazio bat baizik. Herrietan egiten ari den lanaren eszenifikazioa. Aurreiritzi asko desmontatzen ari dira. Nundik ateratzen duzu ezker abertzaleak kontrarioa jateko eraikitzen dituela zubiak? Gauza bat da elkarri argumentuak entzunda posizioak gerturatzeko joera naturala, eta bestea, hori egitean probetxu elektorala ikustea.
Ezker abertzalea zuzendaritza batek eramaten du, izan gaitezen piskat errealista. Seguru egongo dela jendea oso idei politak eta originalak dituena. Hoiek ez daude ezker abertzalearen buruan.
Kontua da ezker abertzaleko buru horri ez zaizkiola lorpen zehatzak interesatzen. Zergatik? Lorpen hoiek dugun gizarte-eredua finkatzen dutelako.
Orduan nola gizarte eredu hau izorratzea den ezker abertzalearen buruaren helburua, guztia, autodeterminazioa berne, horren mendean dago.
Gauzak agitzez konplikatu dira. Garai batea estatua eduki, erabaki eskubidea eduki eta kito, hori zen guzia. Baina orain estatuak sozialista izan behar du eta erabakitzeko eskubidea estatu eredu horretara eraman behar gaitu.
Ezker abertzaleak abertzaleen arteko harremanak izorratu ditu. Hori da egia. Horregatik beraiekin hitzegitea alperrik da.
Ezker abertzaleak ez du probetxu elektorala bakarrik, kontrarioa jan nahi du. Izan gaitezen errealista. Ezker abertzalea EAJren erribala da. Eta batasunaren kontua kontu bat da besterik ez.
Ezker abertzaleko zuzendaritzari ez zaizkiola lorpen zehatzak interesatzen? noiztik? zergatik dago orduan egungo instituzioetan?
Nik uste dut EAJ eta Ezker Abertzalearen artean azken urte hauetan egon den ezinulertua oinarritzen dela helburu, estrategi eta momentuko ekintzak nahasteagatik. Helburu bera, estrategi desberdinak, eta ekintzetan denetarik. Gehitu horri leia elektorala eta orain arteko emaitzak izango ditugu. Ezker Abertzalean estrategi aldaketa bat ematen ari den honetan, ez dago elkar ulertzen ez hasteko arrazoirik. Beste kontu bat da leia elektorala.
EAJtak lan egin du herri honen alde azken 30 urteotan erakunde publikoetatik, batzuentzat gutxiegi beste batzuentzat gehiegi, baina orokorrean herri honen garapenerako lagungarri izan da. Nik ez dut hori ukatuko. Ezker abertzalean ere egon da herri honen alde lan franko egin duenik, beste ikuspegi batekin, estrategia herrikoaigo batekin, iñurri lanean lehen esan den bezala.
Ez zaizkio interesatzen arrazoi batengatik, ahotan ez dakit zenbat gauza erabiltzen dituelako (amnistia, autodeterminazioa, independentzia) eta ez du ezer lortu. Eta zergatik dago instituzioetan? Boterea edukitzeko, ez beste ezer berezirik egiteko. Botere gehiago edukitzeko, esan nahi dut, azken batean gizartearekiko kontrola interesatzen zaio. Bai, ezker abertzaleak gizartearen ikuspegi poliziakoa du.
Ezinulertua EAJ eta ezker abertzalearen artean? Harri ta zur uzten nau esaera horrek. Ezker abertzaleak etengabe erasotu du EAJ. Hori da egia xinplea. Hori bai, gero etorriko dira «proposamen» xelebreren batekin. Makilkada eta azenariaren taktika deitzen zaio horri.
EAJk eta ezker abertzaleak ez dute helburu berdinik eta elkarren kontrako gizarte ereduak dituzte. Zergatik ez onartu hori hala dela eta horregatik EAJk eta ezker abertzaleak ez dutela bategin ezertan ala ia ezertan?
Bai ezker abertzaleko jendea badago lan polita egin duena. Baina erakunde eta estrategia herrikoi bezala gauzak nahastu eta kakaztu egin ditu. Nik uste dut ezker abertzaleko zenbait jenderekin lan egin daitekeela. Baina ezker abertzalea erakunde haundi eta herri-erakunde bezala ia guziz arbuiagarri da. Zergatik? Borroka besterik ez zaiolako interesatzen. Eta ez duelako ezer zinezkorik eraiki.
Kaixo Sinesmen eta Kaixepe :
Sinesmenek egin didan galdera beste baterako ikusten dut.
Zuen dinamikari jarraiki, orain zabiltzaten gaiarekin aurrera egiteko , bideo honetan esaten denaren inguruan eztabaidatzea proposatzen dizuet:
(Unai Apaolaza aukeratu dut ‘Gure Eskuko’ Zelai Nikolasek bere idatziak gomendatu dituelako eta Juaristiri zenbait aurkezpen ere egin dizkio lako. Pentsatzekoa da, bai erabakitze eskubideaz eta ezker abertzaleaz aditua dela.)
https://www.youtube.com/watch?v=WtsLa2_5L-c
Ia sinesmen bota zure iritzia!
Kaixo Joxemartin,
Jarri dezun lotura oso interesgarria da. Baina kontzeptu asko 13 minututan. Nik behintzat behin ez, bost aldiz ikusi beharko dut iritzi oinarridun bat eman ahal izateko. Baina orokorrean geratu zaidan pertzepzioa interesgarria iruditu zait, alegia, nazionalismoa estatua eratzeko estrategia gisa baliagarria izan daitekeela momentuaren arabera, edo kontrakoa, mugak jartzen dizkiolako zabaltze prozesuari. Une konkretuetan estrategia independetista eraginkorragoa litzatekeela muga horiek desagertu eta ez duelako mugarik jartzen. Independentista izatea ez dagoelako nazio ikuspegi jakin bati lotua. Interesgarria oso.
Kaixepe, ezker abertzaleak eta EAJtak helburu berdina dute estatu propioa lortzeari gagozkiolarik. Estrategia desberdina, hori bai. Beste kontu askotan helburu desberdinak dituzte, herri ereduari loturikoak batik bat, izan ekonomikoak, izan sozialak. Ezker abertzaleak EAJtari leporatu izan dio bere estrategia ez dela egokia, baina baita alderantziz ere. Ez dut zure ikuspegia konpartitzen diozunean ezker abertzaleak dena gaizki egin duela, eta EAJtak dena ongi. Ziur biek asmatu eta biek sartu dutela hanka noizbait.
Eta Joxemartinen ekarpenari helduz, galdera litzateke zein den egunotan estrategia egokiena, edo zertan jar gaitezke ados. Uste dut ezker abertzalean aldaketa handia ari dela gertatzen alor honetan.
«Garrantzitsua da, era berean, unionismoari erabakitze eskubidea errespetatzeko eskatuz etengabeko interpelazioa egitea, honek sortuko baitio higadura. Joko zelai honetan, estatuek desgaste hori saihesteko aukera bakarra dute: erabakitze eskubidea onartzea, hori egin ezean, independentismoa indartzen ariko baitira etengabean. Eskubideen aldeko borroka, hortaz, arerioak eskubide hori onartuko ez duela argi dagoenean (Espainia eta Frantziaren kasuan agerikoa da), ez da horiek gauzatzeko ekitea, zure posizio politikoak indartzeko borroka da. Horregatik, «eskubideak ez dira bozkatzen» bezalako baieztapenetan oinarrituz, erabakitzeko eskubidearen aldeko borroka alde batera uzten duen independentismoak ez du posizioen gerra horretan aurrera egiten. Unionismoak kontrolatu dezakeen independentismoa bilakatzen da.
Eskozia eta Kataluniako kasuei begiratuz gero, oso agerian gelditzen da hori guztia. Eskoziaren kasuan, Britainia Handiak erabakitze eskubidea onartzen duenez, independentismo eskoziarraren zabaltzeari galga jarri dio. Eskubidearen onarpena bera da unionismoaren indargunea.
Kataluniaren kasuan, aldiz, Espainiak erabakitze eskubidea onartzen ez duenez, ukazioa bilakatu da independentismoaren erregai. Agente politiko ezberdinek erabakitze eskubidearekiko duten posizioak sartuko du bakoitza demokrata edo inposatzaileen zakuan. Baina, independentismoa demokraziaren aldean kokatzeak ze onura du estrategia independentistarako?»
Sinesmen, ez zaizu iruditzen, kontrajarriak izan ezkero, unaiek nahiago duela klase independentzia, independentzi nazionala baino?. Unai Apaolaza
Sinismen, gure esentzia ez al zen ba amaren sua?
Nazio ikuspegi bati lotuta ez dagoen estrategiak nola lortuko dezake orduan esentziala dena babestea?
Nik uste mugimendu independentista batekin errazago identifika daitezkeela nire nazio ikuspuntu bera ez duten pertsonak, baina estatu propio bat nahi dutenak beste arrazoi batzuengatik (ekonomikoa, soziala…) . Iruditzen zait Kataluinako mugimendua gehiago dela independentista, nazionalista baino. Erabakitze eskubidea herri bati ukatzen zaio Kataluinaren kasuan, eta herri bati onartu Eskoziaren kasuan. Estrategia nazionalista ala independentista izan, ukazio hori berdin berdin erabili daiteke herri erabakimen ahalmenaren aldeko mugimendua indartzeko.
Dena dela, galdera oso ona planteatzen duzu Muro. Eta ez dut uste estrategia independentistak nazio ikuspegia bere horretan ukatu behar duenik, indartu baizik. Diskurtso mailako afera dela uste dut. Nola handitu herri subirano izanik hobeto biziko ginatekeen pertzepzioa duen masa kritikoa. Hobeto kulturalki, sozialki, ekonomikoki…
Nik uler dezaket Etxe independientea (bitartekoa), Amaren Sukaldeak (helburua) aterpe sendoago bat eduki dezan.
Baina, zuk diozu: «Independentista izatea ez dagoelako nazio ikuspegi jakin bati lotua».
Suarekin loturik ez dagoen Etxe-eraikinean; hau da, Suaren gainetik, helmuga nagusia bihurtu den Etxe horren baitan nork bermatzen du Sua pizturik mantenduko dela behar duen indarrez?
Hori alferrikako kalaka besterik ez da. Halako logikaren arabera, Ama-Suaren esentzialtasuna (izaera) status (Estatua=egoera) baten menekoa bihurtu duzu.
Hemen ere siniskeriak barreiatzen ari zara, adiskidea…
Muro, «independentista izatea ez dagoelako nazio ikuspegi jakin bati lortua» Unai Apaolazari ulertu diodana da.
Nire iritzia aurrerago zenuen: «Eta ez dut uste estrategia independentistak nazio ikuspegia bere horretan ukatu behar duenik, indartu baizik. »
Izan ere, eztabaidak eztabaida, ados gaude kontu honetan. Zure lehen esaldiak ongi laburbiltzen du gaia «Nik uler dezaket Etxe independientea (bitartekoa), Amaren Sukaldeak (helburua) aterpe sendoago bat eduki dezan.»
Unai Apolazaren helburua , Amaren sukaldea edo edifizio independientea da?.
Nik duda bat dut eztabaida honen inguruan. Alde batetik, ikusten ditut zenbait aldarrikapen, erabakitze eskubidea, autodeterminazioa…
Gero masa mugimendu baten indartzeaz, independentistak, nazionalistak, ez nazionalistak baina erabakitzearen aldekoak…
Ez dudana ikusten da sostengu bat biderapen horretan zeozer lortu dezagun. Estatuarekin borrokan lehiatzea? Estrategia horrek ezker abertzaleak eraman du, eta ikusi dugu ondorioa.
Orain, jende gehiagorekin, eraginkorragoa izango litzatekeela borroka hori? Ba ez dut uste estatuaren itxikeria ikusita.
Baldintzak daude EAJ eta ezker abertzalearen artean ildo bat eraikitzeko? Inolaz ere, puntuz puntuko politikan hostiaka ari baitira bi ikusmolde erabat uztarezin dituztelako.
Katalanak desesperazio hutsez ari dira eta auskalo zer gertatuko den baina nik uste dut Ibarretxek izan zuen itxierarekin talka egingo dutela eta hortatik ez direla altxako, banatuko direla, ordea, eta indarrak barreiatuko.
Eta Eskoziaren kasua ezin aldera daiteke eskoziarrek estatuaren adostasuna lortuko dutelako. Beraz, zer atera genezake euskaldunok guzti hontatik?
Ilusioa, mozkorraldi kolektiboa, beste frustrazio bat? Hemen estrategia eraginkorrak jarri behar diren martxan eta ez betik borroka dinamika antzua. Argi dagoena da ezker abertzaleak ez duela berearekin ezer lortu. Eta hemendik aurrera, kasu egiten badiogu, bai?
Bai zera. Jendearen ilusioekin jolastea aurreikuspenik gabe nahiko arduragabea izango litzeteke jakingo ez bagenu ezker abertzalea beti profitatu egiten dela herri honen frustrazioetaz. Baina horrek noski ez dio herri honi inongo ondorio positiborik ekarri.
Arri bitxiak Unaien idatzian:
«erabakitze eskubidea eta autodeterminazio eskubidea bereizteak badu bere garrantzia, azken hau egikaritzeko, derrigorrezkoa baita bi aldeek autodeterminatu nahi duen subjektuaren existentzia onartzea. Gure kasuan, ikuspegi honek, unionismoari ematen dio giltza; independentismoa, subjektuaren existentzia onartzeko amaierarik gabeko eztabaida historiko/kultural/linguistikoetara kateatzen baitu. Zentzu honetan «nazioa garelako dugu eskubidea» baieztapena, unionismoaren baimena lortzera behartzen gaituen logika da, antzua den logika».
—
Autodeterminazaio nazioetarako bakarrik balio du. Erabaki eskubideak, honela ulertuta baita Albaceterako ere.