José Manuel Bujanda Arizmendi
Garai hauetan, Euskadi 2021, 145 urte beteko dira Euskal Pizkundearen fenomenoa sortu zela Euskal Herrian. Garai haietan, Euskal Herrian, 1876ko Euskal foruen galeren ondoren hain zuzen, gerrate karlisten porrot eta triskantzen ondoren, baina garaiko etsipenari eta tristeziari gaindi egin nahian, euskal kultura, euskara, euskal ohitura, euskal historia eta abar aldarrikatzeko eta errebindikatzeko mekanismo kulturalak martxan jarri ziren ordu hartako euskal gizartearen baitan, zeren kontzientzi berri bat ernatu eta errotu zen askorengan. Aro berri bati ekin beharra sumatzen zen. Euskal Pizkundea deituko zen garai gihartsu bat biziko zen Euskal Herrian zehar alor askotan. Eta honela, testuinguru horretan, “Lehiaketa Literarioak” indar berezia hartu zuten era eta leku desberdinetan. Euskal literaturaren berrikuntza, beraz, Euskal foruen galerarekin batera eman zen, paradoxa benetan. Politikoki, Sabino Aranaren eskutik, euskal abertzaletasuna, gorputza hartuko zuen. Gizartean aldaketak zetozen, sozial eta politikoki aro berri batean zeuden gure aurrekoak. Euskal Pizkunde honek, bere hastapenak Iparraldean izan zuen bere hasiera eta abiapuntua. Sorrera eta aitzindariak, argi eta garbi, Iparraldean D’Abbadieren eskutik etorri ziren Urruña eta Saran bereziki antolatutako saio eta lehiaketak zirela medio. Garai haietan urte batzuk gora urteak behera, beste lurraldetan, Poe, Baudelaire, Mallarmé, Byron, Eliot, Huxley ea idazleen oihartzunek bizirik zirauten. Hurbilago, Cataluñan “Renaixença” eta Galizian “Rexurdimento” indartsu zeuden. Leer Más…
Me gusta esto:
Me gusta Cargando...
Azken iruzkinak / Comentarios recientes